VCUG: Voiding Sistoüretrografi : Voiding: Sondalı İşeme Filmi : Sondalı film
VCUG Nedir?
Normalde, idrar, işeme sırasında mesaneyi idrar kesesi altındaki üretra denilen kanaldan terk eder. Bu normal işlem olmaz, idrar boşalırken aynı zamanda yukarı doğru da hareket ederse VUR (kaçak) denilen olay ortaya çıkar. Vezikoureteral reflü (VUR) idrarın mesaneden (idrar kesesinden) üretere (böbrek ile idrar kesesi arasındaki kanal) ve bazen renal pelvise (böbreğin orta kısmındaki boşluk) geri kaçışıdır. Bu kaçışı ortaya çıkarmak için çekilen filme VCUG: Voiding Sistoüretrografi denilmektedir. Tıbbi terimlerin kullanmasındaki zorluk ve işlemin yapılmasında sonda uygulandığından, pratikde “voiding” ya da “sondalı film” terimleri sıkça kullanılmaktadır. Voiding ingilizce idrar yapma kelimesinden gelmektedir.
VUR dereceleri var mıdır?
VUR 5 derecede değerlendirilir.
1. derecede üretere idrar çıkmaktadır.
2. derecede pelvis denilen böbrek iç kısmına çıkmaktadır.
3. derecede idrar pelvisin parmaksı girintilerine (kalikslere) kadar çıkmaktadır.
4. derecede kanal ve toplayıcı kısımlarda genişleme olmaya başlamıştır.
5. derecede üreter kanalı ve pelvis ileri derecede genişlemiş ve yapısını kaybetmiştir.
4. ve 5. derece kaçaklar anlaşilacağı gibi ciddi sorunlar oluşturabilirler.
VUR nasıl zarar verir?
Kaçak, idrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda idrar kesesinde üreyen mikropların böbreklere çıkmasını kolaylaştır. Böylece böbrekler mikropların burada vereceği zararlar ile gelişimlerini yapamazlar. Böbreklerde enfeksiyona bağlı nedbe dokusu oluşur, sonuçta böbreğin çalışan ünite sayısı azalmış olur.
VUR görülme sıklığı nedir?
VUR, idrar yolu enfeksiyonu olan süt çocuklarında %25-40, anne karnında yapılan ultrasonografilerde genişlemiş böbrek (antenatal hidronefroz) tanısı alan çocuklarda %10-20, sağlıklı çocuklarda VUR %1-2 oranında saptanmaktadır.
Kimlerde VUR araştılmalıdır?
1. Anne karnında böbrek genişlemesi saptanan çocuklarda
2. Ateşli idrar yolu enfeksiyonu geçiren 3 yaş altındaki çocuklarda
3. Özellikle gündüz idrar kaçırma, sık idrar yapma, idrar yaparken ağrı olma, idrarını zor yapma, kesik
kesik idrar yapma yakınmaları olan çocuklarda
4. Tekrarlayan idrar yolu iltihabı geçiren çocuklarda
5. Ultrason incelemesi sırasında böbrekleri küçük saptanan ya da böbreklerinin iç bölgesinde genişleme